«Ὀργή δικαιοσύνην Θεού οὐ κατεργάζεται» (Ιακ. 1,20). Έτσι
χαρακτηρίζει ο απ. Ιάκωβος την ολεθριότητα του θυμού. Και οι
θεόπνευστοι Πατέρες τονίοζυν: «ἀνήρ θυμώδης κἂν νεκρόν ἐγείρει
οὐκ ἔστιν εὐπρόσδεκτος».
Αν ο δημιουργός, συνοχέας και κύριος του σύμπαντος είναι πράος
και ταπεινός, φανταστείτε το αποκορύφωμα της διαστροφής και
παραμορφώσεως: το μόριο της κτίσεως – ο άνθρωπος – να είναι
σκεύος θυμού! Τι άλλο είναι ο θυμός παρά η θέση του παραλόγου, ο
τόπος του ολέθρου, η μερίδα και η φύση του διαβόλου, αυτή η ίδια η
απώλεια σε αντίθεση με το Θεό που είναι παναγάπη;
Τα αίτια που προκαλούν το πάθος του θυμού είναι ποικίλα, αλλά
συγγενικά και αλληλοεξαρτώμενα αφού τα συνδέει η ιδιοτέλεια, το
συμφέρον και γενικά η φιλαυτία. Όπου επικρατήσει ο ολέθριος
ατομισμός δεν απουσιάζει και η σκιά του, που είναι ο θυμός!
Η περιεκτική φιλαυτία διαιρείται σε δύο μέρη, την υλική (σωματική)
και την πνευματική (ψυχική). Ως εκ τούτου ερεθίζονται και τα δύο
είδη των παθών, τα σωματικά και τα ψυχικά.
Γιατί παρουσιάζεται ο θυμός; Επειδή φράζεται ο δρόμος της
νομιζόμενης φιλαυτίας. Στους εμπαθείς και αιχμαλώτους στα
σωματικά πάθη, που κυριαρχούν οι παράλογες ορέξεις και οι ηδονές,
ο θυμός κινείται από το φόβο της στερήσεως της ικανοποιήσεως
τους.
Το ίδιο γίνεται και στους αιχμαλώτους των ψυχικών παθών, όπως
της φιλοδοξίας, τους εγωισμού, της υπερηφανείας, των τιμών, των
προβολών, των επαίνων κλπ. Όλα αυτά είναι τα κίνητρα και
εργαλεία του θυμού, που μας χωρίζει από την παναγάπη και τη ζωή
– το Θεό – και μας ετοιμάζει τόπο στον Άδη και το θάνατο, τον τόπο
του σατανά!
Τη λύτρωση και ελευθερία μας υποδεικνύει ο Κύριος μας, η
ανάσταση και ζωή, διδάσκοντας την αρμόζουσα συμπεριφορά:
«Ἀνεχόμενοι ἀλλήλων ἐν αγάπῃ» (Εφ. 4,2) «ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς
ὑμῶν, εὒχεσθε ὑπέρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καί διωκόντων» (Ματ.
5,44), «ὅσα ἂν θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἂνθρωποι, οὕτω καί ὑμεῖς
ποιεῖτε αὐτοῖς» (Ματ 7,12) και «εὐλογεῖτε καί μή καταρᾶσθε» (Ρωμ.
12,14).
Αποσπάσματα από το βιβλίο: «Συζητήσεις στον Άθωνα» του Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού.
Σημεία Καιρών 