Το επόμενο κραχ…
Είθισται οι τρέχουσες εξελίξεις όσο δυσάρεστες και να είναι να είναι ενσωματωμένες στις τιμές των μετοχών και την οικονομική δραστηριότητα γενικότερα. Οι αγορές ως γνωστόν είναι προεξοφλητικοί μηχανισμοί…
Υπό μια έννοια οι αγορές μοιάζουν με όλους τους άλλους οργανισμούς που διαθέτουν ανοσοποιητικό σύστημα. Όταν έρθουν σε επαφή με κάποιο παθογόνο αναπτύσσουν αμέσως αντισώματα και τη δεύτερη φορά που θα έρθουν σε επαφή μαζί του το εξουδετερώνουν.
Το πρόβλημα προκύπτει όταν έρθουν σε επαφή για πρώτη φορά με υψηλό ιικό φορτίο. Υπό αυτή την έννοια οι αρνητικές ειδήσεις μοιάζουν με παθογόνα…
Τι θα μπορούσε να αιφνιδιάσει τις αγορές στο προσεχές διάστημα και να δημιουργήσει τις συνθήκες για ένα επόμενο κραχ;
Η πρώτη απάντηση απερίφραστα είναι, κάποιο μονόστηλο που αρχικά πέρασε απαρατήρητο. Μονόστηλα στη δημοσιογραφική αργκό της εποχής της εφημερίδας, λέμε τις μικρές ειδήσεις που κρύβονται σε κάποια πίσω σελίδα…
Η δεύτερη απάντηση είναι πως ένα κραχ έρχεται όταν κανείς δεν το περιμένει και όλοι έχουν δανειστεί για να αγοράσουν τις μετοχές που έχουν. Στην πραγματική οικονομία έρχεται όταν έχουν εξαντλήσει τα περιθώρια δανεισμού για να εξαντλήσουν την αυξημένη ζήτηση…
Δυο είναι οι ειδήσεις που ξεχώρισα το Σαββατοκύριακο που θα μπορούσαν να αιφνιδιάσουν και να αποτελέσουν αφορμή για δυσάρεστες περιπλοκές.
Αμφότερες αφορούν την Κίνα. Η πρώτη είναι μια δήλωση του Μάρκ Μόμπιους, ενός γνωστού διεθνώς διαχειριστή επενδυτικών κεφαλαίων που ασχολείται με τις αναδυόμενες αγορές, πως δεν μπορεί να προβεί σε ανάληψη των χρημάτων από τον τραπεζικό του λογαριασμό στην Κίνα.
«Προσωπικά επηρεάζομαι επειδή έχω λογαριασμό στην HSBC στη Σαγκάη. Δεν μπορώ να βγάλω τα χρήματά μου. Η κυβέρνηση περιορίζει τη ροή χρημάτων έξω από τη χώρα», δήλωσε ο Mobius την Πέμπτη στην εκπομπή «Mornings» του Fox Business. «Έτσι θα ήμουν πολύ, πολύ προσεκτικός επενδύοντας στην Κίνα», είπε ο ιδρυτής της Mobius Capital Partners.
Ο Mobius, ο οποίος έχει περάσει δεκαετίες ταξιδεύοντας σε όλον τον κόσμο αναζητώντας επενδυτικές ευκαιρίες, είπε ότι δεν μπόρεσε να πάρει μια εξήγηση για το γιατί αντιμετωπίζει περιορισμούς στην Κίνα.
«Είναι απλά καταπληκτικό. Βάζουν κάθε είδους εμπόδια», είπε. «Δεν λένε, «όχι, δεν μπορείς να βγάλεις τα χρήματά σου», αλλά λένε, «Δώσε μας όλα τα παραστατικά των τελευταίων 20 ετών για το πώς απέκτησες αυτά τα χρήματα» και ούτω καθεξής…
Η παραπάνω πληροφορία σε συνδυασμό με μια είδηση-ανάλυση που είχε ο τελευταίος Εκονομιστ στις πίσω σελίδες αποκτά ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
«Ιστορίες για υπερβολικά σπάταλες δαπάνες κυκλοφορούν στην Κίνα εδώ και χρόνια, καθώς πόλεις και επαρχίες συσσώρευαν χρέη για να δημιουργήσουν υποδομές και να ενισχύσουν το ΑΕΠ της χώρας. Αυτά τα χρέη έχουν φτάσει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα — και ο λογαριασμός φτάνει τώρα.
Ο δανεισμός συχνά βρίσκεται σε οχήματα χρηματοδότησης της τοπικής κυβέρνησης (LGFV’s), εταιρείες που ιδρύονται από αξιωματούχους για να αποφύγουν κανόνες που περιορίζουν την ικανότητά τους να δανείζονται.
Τα ανεξόφλητα ομόλογα αυτών των οντοτήτων έφτασαν τα 13,6 τρισεκατομμύρια γιουάν (2 τρισεκατομμύρια δολάρια), ή περίπου το 40% της αγοράς εταιρικών ομολόγων της Κίνας, στο τέλος του περασμένου έτους. Ο δανεισμός μέσω αδιαφανών, ανεπίσημων διαύλων σημαίνει ότι, στην πραγματικότητα, τα χρέη είναι σημαντικά υψηλότερα. Μια εκτίμηση το 2020 ανέβαζε το ποσό περί τα 50 τρισεκατομμύρια γιουάν…
…Για να τα βγάλουν πέρα, οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν εισέλθει σε πιο δαπανηρές και σκοτεινές γωνιές της αγοράς. Περισσότερα από τα μισά εκκρεμή ομόλογα LGFV είναι πλέον χωρίς αξιολόγηση, το υψηλότερο μερίδιο από το 2013, σύμφωνα με τον Michael Chang της CGS-cimb. Πολλές LGFV’s δεν μπορούν πλέον να εκδίδουν ομόλογα στην εγχώρια αγορά της Κίνας ή να αναχρηματοδοτούν ομόλογα που λήγουν. Οι πληρωμές για ομόλογα ξεπέρασαν τα χρήματα που εισήχθησαν από νέες εκδόσεις το τελευταίο τρίμηνο του 2022, για πρώτη φορά σε τέσσερα χρόνια. Για να αποφύγουν τις αθετήσεις, πολλοί αναζητούν τώρα ανεπίσημους διαύλους δανεισμού – που συχνά αναφέρονται ως «κρυφό χρέος», επειδή είναι δύσκολο για τους ελεγκτές να υπολογίσουν το ποσό που οφείλονται.
Οι LGFV’s πέρυσι εξέδωσαν το ρεκόρ 39,5 δισ. δολαρίων σε δολαριακά ομόλογα, για τα οποία πολλοί πληρώνουν επιτόκια άνω του 7%….»
Η δεύτερη είδηση δεν αποτελεί αιφνιδιασμό. Πολλοί εδώ και χρόνια υποπτεύονται πως στην Κίνα πολλές «ατασθαλίες» είναι κρυμμένες κάτω από το χαλί. Στα ολοκληρωτικά καθεστώτα δεν υπάρχουν ανεξάρτητες αρχές που εγγυώνται την εύρυθμη λειτουργία. Αν στη Δύση που υπάρχουν, το 2008 φτάσαμε στη συσσώρευση τόσων «τοξικών» στοιχείων στους ισολογισμούς των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ο καθένας μπορεί να φανταστεί τι μπορεί να συμβαίνει στις χρηματοοικονομικές «μπανανίες».
Η δεύτερη σε συνδυασμό με την πρώτη είδηση θα μπορούσε να αποτελέσει όμως έναν εκρηκτικό συνδυασμό. Αν προκύψει ένα κραχ αυτό δεν θα αφορά μόνο την Κίνα. Ένα σημαντικό κομμάτι της κερδοφορίας των δυτικών εταιρειών που έχουν απογειώσει δείκτες όπως ο S&P 500,ο DAX,ο CAC κλπ προέρχεται από την Κίνα και τις αγορές της Ασίας.
Ιδού ένα παράδειγμα λοιπόν πως θα μπορούσε να ξεκινήσει ένα επόμενο κραχ…
Του Κώστα Στούπα
Σημεία Καιρών 